Tia Nắng Cuối Cùng – Dương Phượng Toại

Nghe đọc truyện đêm khuya – Tự d­ưng Mận mang mang ngơ ngẩn, hết đứng lại ngồi. Đêm nào chị cũng nằm mơ, nói mớ khiến cả nhà thức giấc. Sự việc bắt đầu từ hôm dọn căn nhà cũ để chuyển sang ngôi nhà mới vừa xây xong. Trong góc buồng, tay chị chợt chạm vào chiếc hòm sắt. Lâu lắm, ba chục năm nay chị mới nhìn thấy nó. Những ngày tháng chiến tranh của một thời thanh xuân bỗng thức dậy. Đấy là những kỷ niệm vui buồn, đau th­­ương và mất mát. Đấy còn là những đợt sóng dữ dằn, chị dám vượt qua. Cuộc sống vất vả vì b­ươn chải tư­­ởng đã vùi giấu hộ chị rất sâu d­­ưới đáy thời gian. Không ngờ khi mở chiếc hòm sắt, cầm quyển sổ lật nhanh mấy trang ghi chép cập nhật nh­ững ngày làm y tá và những dòng nhật ký ghi lõm bõm, bức ảnh ng­ười ấy rơi ra. Chị thót tim… Bức ảnh đen trắng còn rất nét và rõ gương mặt chụp hơi nghiêng. Đôi mắt anh ánh lên một thứ ánh sáng của tia nắng đầy khát vọng…
*
* *
Đó là những năm tháng cả nước dồn sức cho cuộc kháng chiến bảo vệ biên giới phía Bắc. Anh bị trọng th­ương trong một trận đánh. Đồng đội đ­ưa anh về tuyến sau, vào trạm quân y tiền phương giữa lòng hang đá. Toàn thân anh băng bó trắng toát, bất động trên băng ca. Khuôn mặt trẻ măng. Đôi mí mắt dính liền tựa hai vệt bút đặt nhẹ thành nét ngang. Hai ngày liền anh chìm trong mê sảng. Cánh đồng chấp chới những cánh cò trắng muốt. Con nhện kéo tơ trời chăng trên ngọn lúa đung đưa. Thằng bé Huê đang chạy tung tăng trên bờ cỏ theo mẹ sang quê ngoại. Bà ngoại đón cháu từ đầu ngõ: Huê ơi! Huê ơi ời… Tiếng gọi vọng xa đắm, bồng bềnh trôi vào hoàng hôn ngút đỏ nh­ư ngọn lửa đốt lái ruộng rạ mùa gió bấc. Rồi những tr­ưa nắng tháng Sáu, đám trẻ mục đồng tắm cả ngày không biết chán. Huê nh­ư con cá chuối ngoi lên, ngụp xuống, loi choi trong dòng nước sông quê… Chao ôi! Căn nhà nhỏ của bà ngoại quanh năm ngái mùi ẩm mốc rơm rạ và cay nồng khói bếp. Mảnh sân con sáng hè ra lấm tấm hoa cau… Hôm Huê lên đ­ường, bà tiễn tới tận bến đò. Qua sông, Huê ngoái lại vẫn thấy bóng bà chống gậy đứng dưới gốc đa, chiếc nón cũ vẫy vẫy vào nắng chiều vàng sậm. Huê nhắm chặt mi mắt một lúc lâu, cố giữ giọt lệ chực tuôn trào. Bà ơi! Tan giặc, cháu sẽ về với bà và xây một ngôi nhà đẹp thay mái gianh xư­a…
Huê đã tỉnh. Đôi mắt hé mở. Đôi môi khô khát khẽ động đậy. Ngực anh thoi thóp khó nhọc nh­ư có tảng đá đè nặng. Có những nắm đom đóm vung ra đầy tròng mắt. Có những con trạch con lư­ơn đào ngoáy trong mạch máu vừa buồn bực vừa đau nhói. Mình sống rồi­? Hay đang ở một cõi xa lạ nào đó? Đơn vị đâu? Đại đội tr­ưởng Xoan đâu? Huê hỏi thều thào vào không gian. Một bóng người loè nhoè màu lá rừng đứng trước mặt, bỗng cúi xuống: Huê ơi! Anh Xoan đây! Cố sống nhé! Đại đội đang đề nghị cấp trên khen thưởng cho cậu… Cơ thể Huê tưng tức muốn bung vỡ. Muốn nhấc ng­ười lên một chút mà không cựa nổi. Giọng anh ngắt quãng: Anh ơi! Có lẽ em không sống được… Chẳng biết rồi ai sẽ nấu nư­ớc gừng cho bà em ngâm đôi chân bị phong kéo gò mỗi tối tr­ước lúc bà đi nghỉ? Mọi ngư­ời trong đơn vị… có sao không? Trời tối đấy ư­ anh?
– Không! Trong hang đá nó thế! – Tiếng đại đội trưởng mờ mờ ẩm ẩm – Cố nhé! Mai mốt anh em mình còn về dựng lại nhà cho bà và Huê còn lấy vợ nữa chứ!
Huê thoáng cười:
– Anh Xoan về quê với em nhé! Em sẽ thổi cơm niêu đất đun bằng rạ khô, bong vầng cháy vàng rộm… Đãi anh một bữa thịt gà uống với rượu nấu nếp cái hoa vàng… Rượu quê em rớt một giọt ra ngoài… đất cũng thơm… Con gái quê em cũng đẹp lắm…
– Trời ơi! Cậu cứ nghỉ đi, đừng nói nữa kẻo mệt!
Huê nhắm nghiền mắt tránh ánh sáng do có người mở cửa lán bước vào. Cậu ấy tỉnh rồi chứ? Tốt lắm! Mấy mảnh đạn còn găm sâu trong ngực và bên hông trái… Đau lắm đấy! Chẳng qua cố nhịn không rên. Giỏi! Máu mất nhiều quá! Cố gắng… sẽ mổ lấy ra! Bác sĩ thì thầm trao đổi. Xoan khẩn khoản: Chiều và đêm nay tôi xin ở lại với cậu ấy…
Nắng chiều xiên qua khe đá lọt vào hang thành những vòng tròn xoe nhảy múa. Trước mắt Huê chợt hiện lên ngày hội làng tiết giêng hai. Hoa xoan rắc tím trong màn mưa giăng thưa và nắng non rải mỏng. Những cô gái dắt tay nhau đi hội cười khúc khích. Khuôn mặt nào cũng xinh đẹp, mơn mởn tựa hoa xuân. Những tà áo trắng, áo hồng phấp phới trên cây đu. Gió thổi tung cả vạt áo khoe eo lưng, khoe cánh tay, bắp chân mềm trắng nõn. Huê cố xoải tay nắm một cánh tay mềm và trắng ấy mà không sao tới được. Anh chới với, bay bay trong không gian. Bóng áo trắng mất hút vào vòm trời mờ đục màu sữa. Anh choàng tỉnh.
– Cậu làm sao thế? Giật mình à? Nằm yên đi!
– Không! Em vừa thấy… cảnh hội làng em… Con gái quê em ai cũng đẹp như tiên anh ạ.
– Cậu cũng lãng mạn gớm! Đời lính mà! Phải lãng mạn chứ em nhỉ?
– Vâng! – Huê thều thào, nhưng rất rõ – Cuộc đời rất đẹp phải không anh? Chỉ tiếc đời người… Giá đừng có giặc… đừng có chiến tranh. Cõi tiên có giặc không anh nhỉ? Em tin là không!
Huê nằm yên. Sương khói mơ màng buông toả. Cõi tiên lại hiện ra. Những đụn mây đùn lên ngồn ngộn y những cây nấm mọc la liệt trên thảm rạ ngoài cánh đồng sau mưa. Trong thung lấp lánh dòng sông mây với những nàng tiên đang tắm và đùa giỡn rập rờn giữa muôn hồng ngàn tía. Suối tóc, đôi vai trần thoảng mùi hương tinh khiết. Một con diều hâu xuất hiện, to lên rất nhanh. Nó vung đôi cánh đen ngòm phẫy tung cả thung mây. Bầy tiên vội vã bay lên lộ thân hình trong suốt, kéo theo những chuỗi cười tinh nghịch… Chỉ còn lại Huê quần nhau kịch liệt với con diều hâu. Khi nó bị chém thì cũng là lúc Huê rơi xuống, cứ thăm thẳm, thăm thẳm trong không gian không đáy… Bầy tiên nữ lại hiện ra, bay sóng sánh bên kia bờ mây.
– Anh Xoan ơi! Anh nói với bà ngoại là em… không về… lấy vợ được đâu…
– Đừng nói dại nào!
– Thật mà… Đừng cho bà biết tin em nhé! Tháng trước bà nhờ người viết thư nhắn đã dấm được một đám làng bên cho em, đợi em về… Bà bảo con bé ấy được cả người lẫn nết. Em cũng cố hình dung ra cô ấy nhưng mà… khó quá… Tiếc thật. Hôm em đi, lúc lên xe, trong đám bạn cùng xóm có một cô gái chìa tay định nắm lấy tay em thì xe lăn bánh. Thế là em cầm hụt vì quá bất ngờ. Chả biết bàn tay con gái cùng da thịt con gái thế nào mà thằng Quảng, thằng Minh chúng nó kể nóng ấm và lạ lắm!
– Ừ! Nóng và lạ lắm! Như trái chín đầu mùa, rất thơm. Cậu cố khỏi. Khi nào về lấy vợ sẽ biết. Cậu nói làm tớ tự dưng nhớ đến vợ ở nhà!
– Chị ấy chắc là rất đẹp?
– Đẹp! Cả đêm trước khi lên đường vợ chồng tớ không ai ngủ được… Thôi lặng yên. Hết giặc, cậu sẽ hiểu hơi vợ là gì. Hơi đàn bà con gái kỳ lạ lắm! Nó như luồng điện giật.
Huê oằn người chống chịu một cơn đau dội đến. Xoan xoa và vuốt ngực cho Huê.
– Đau lắm phải không?
– Không! Không sao! – Nước mắt Huê giàn giụa – Anh Xoan này… Em… Em muốn nói với anh… điều này… không biết có nên không?
Xoan nắm chặt tay đồng đội:
– Sao? Cậu muốn nói gì?
Huê nhìn anh vừa như cầu cứu vừa như tuyệt vọng:
– Em muốn nói với anh… một việc…
– Việc gì? Quan trọng không?
– Không! Nhưng… nhưng… có ai ở đây không? – Huê đưa mắt ra xung quanh – Em có một mong muốn… Em không sống được đâu anh ạ! Anh giúp em được không?
Linh cảm có vấn đề hệ trọng trong lòng người chiến sĩ trẻ anh yêu mến, Xoan lo lắng nhìn vào mắt Huê. Tự dưng nước mắt anh ứa ra, rơi xuống mặt Huê. Anh âu yếm lau nhẹ bầu má cho Huê:
– Mình gọi bác sĩ nhé!
– Đừng!
– Thế thì cậu nói… nói đi!
Huê như thắt lại, anh cố lấy sức mới bật được thành lời, thổn thức:
– Anh ơi! Những ngày qua anh em mình cùng đồng đội sống và chiến đấu bên nhau… chẳng mếch lòng nhau điều gì nhỉ…
– Có gì mắc mớ trong lòng, cậu cứ nói ra cho nhẹ nhõm!
– Vâng! Em sẽ phù hộ các anh. Nhưng đừng cười em. Thật mà! Đây là ước muốn của em… chỉ một lần… một lần thôi! Em chỉ muốn nhìn thấy… da thịt… nhìn thấy… cơ thể người con gái…
Xoan bàng hoàng:
– Trời ơi! Sao cậu lại nghĩ thế?
– Đừng nghĩ xấu cho em, tội lắm! Em không phải là kẻ hư đốn đâu…
Xoan ôm chầm lấy người Huê:
– Huê ơi! Mày… mày… kỳ lạ quá! Em phải sống để còn về lấy vợ sinh con. Em sẽ được hạnh phúc. Đời sẽ trao em một người con gái…
Minh họa: Xuân Hải
Xoan không thể ngờ những lời ấy lại được thốt ra từ đôi môi khô khát kia. Xoan hiểu Huê ước muốn gì. Sự sống hình như chỉ còn là sợi tóc trong người Huê nhưng cũng là những khát khao thực lòng đến cháy bỏng. Nghĩa là Huê muốn ngắm một người con gái khoả thân? Nhưng giữa chốn bom rơi đạn nổ, giữa khoảnh khắc cái sống và cái chết giao tranh, làm sao mọi người hiểu được cho Huê? Ai chấp nhận ý nghĩ của Huê? Ai đồng ý giúp Huê? Khó quá Huê ơi! Huê mấp máy môi định nói gì nữa, nhưng mặt bỗng cau thắt vì đau đớn. Vết thương hành hạ, người anh lên cơn sốt, nóng hầm hập như bốc hơi.
Trong số các y tá tiền phương, Mận là một cô gái trẻ và xinh đẹp hơn cả. Phơi phới tuổi hai mươi bên dòng sông Chanh thơ mộng, rời ghế nhà trường cấp ba, Mận xung phong nhập ngũ, học cấp tốc một lớp y tá. Năm sau cô được chuyển vào đơn vị bộ binh này, trực tiếp ra mặt trận phục vụ chiến đấu. Mận và Huê vẫn gặp nhau trong những cuộc sinh hoạt văn nghệ đại đội. Mỗi khi gặp Mận, Huê chỉ cười tủm tỉm đôi môi ướt và Mận cũng chỉ biết Huê là một chàng trai tỉnh Đông bên dòng sông Kinh Thầy, hát hay và chơi đàn ghi ta chưa ngọt lắm.
Xoan bí mật tìm đến Mận với hy vọng sẽ giúp Huê toại nguyện. Trước lời đề nghị lạ lùng ấy, Mận trố mắt nhìn Xoan:
– Anh làm sao đấy? Em không thích nói đùa!
– Không! Anh nói chuyện nghiêm túc!
– Sao lại vậy hả anh? Em không làm được đâu! Anh bảo người khác đi!
Cảm thấy lòng tự trọng bị xúc phạm, Mận ôm mặt khóc nấc. Xoan bình tĩnh dỗ dành:
– Mận ơi! Em thông cảm! Anh đã cân nhắc kỹ, chỉ có em mới làm được việc này thôi. Đây là khát vọng cuối cùng của một chiến sĩ. Em hãy coi đây là một nhiệm vụ quan trọng, hãy dũng cảm vượt qua mọi ràng buộc để hy sinh vì đồng chí mình. Và… Mận này, không biết chừng em sẽ là người tiếp thêm sức mạnh. Huê sẽ sống thì sao?
Mận về lán đóng cửa, nằm vật xuống. Trời ơi! Thân thể người con gái chỉ cho phép người mình yêu được nhìn thấy! Giây phút hạnh phúc thiêng liêng ấy chỉ dành để dâng hiến cho chồng trong ngày cưới! Ăn mặc gọn gàng chỗ đông người còn e thẹn, khi ra suối tắm cũng phải ý tứ giấu mình kín đáo, sao lại có thể dễ dàng phơi bày ra với người đàn ông khác? Không thể! Không thể…
Dòng suối chảy róc rách mang bóng nắng sang bờ bên kia. Màn chiều dần cuốn lại. Núi rừng yên ả trong tiếng chim từ quy gọi bạn. Mận thiếp đi một lát. Cô choàng tỉnh khi làn gió lạnh lùa vào. Hình ảnh Huê chợt hiện ra. Anh nhăn nhó nín thở giấu đi cơn đau tê dại mỗi khi Mận thay băng, rửa vết thương. Gương mặt Huê tái nhợt, nhưng vẫn rõ nét điển trai, vô tư đến non nớt như gương mặt cậu bé mười lăm, mười sáu tuổi. Ngày thường, Huê từng nhút nhát ngắm trộm Mận. Gương mặt Huê cũng bình thường như bao gương mặt chiến sĩ khác. Vậy mà giờ đây hình ảnh ấy đột nhiên khắc sâu và ám ảnh thành dấu ấn trong lòng Mận. Cảm giác vừa khâm phục vừa giận hờn trách móc cứ lẫn lộn giày vò. Anh ta có ý nghĩ thật lẩn thẩn, táo tợn! Nhưng… Con người có tâm hồn và cảm xúc cơ mà? Đâu phải gỗ đá? Từ trước tới nay anh ấy vẫn là một chiến sĩ quả cảm, khiêm nhường… Có tiếng vọng nào đó phát ra bên tai: Mận ơi! Mận vẫn là Mận trong trắng, vẹn nguyên…
Túp lều nhỏ được dựng nhanh chóng trên một mỏm đất xanh um cây cối trong thung lũng. Mấy tia nắng vàng rực hắt lên vòm trời xen những dải dẻ quạt màu tím biếc. Thỉnh thoảng có những chùm tiếng nổ từ xa vọng lại. Mặt đất chợt rung động như lưng một con vật giật mình. Chiếc băng ca được đại đội trưởng và Mận khiêng vào lều. Cửa lều khép lại. Bên trong vẫn đủ sáng. Huê thở thoi thóp như con suối cạn. Đại đội trưởng đến bên, cúi xuống thì thào:
– Huê ơi! Gắng lên! Em sẽ được toại nguyện! Chỉ có em và cô ấy thôi! Em phải sống nhé!
Huê trân trân nhìn Xoan đầy vẻ có lỗi và biết ơn.
Chỉ còn một mình Mận bẽn lẽn nhìn Huê nằm đó. Sau vài phút lóng ngóng, Mận bê chiếc ghế dài ghép bằng những đoạn tre kê cho chắc chắn. Huê khẽ cựa một ngón tay ra hiệu Mận đến gần. Mồ hôi rịn ướt lưng áo, Mận gắng sức lấy bình tĩnh ghé sát mặt Huê, nói nhỏ:
– Anh Huê ơi! Có tỉnh không? Em đây! Mận đây! Có thấy rõ em không? Em gối cao đầu anh lên nhé!
Hơi thở Mận phập phồng. Huê tỏ ý gật đầu. Anh cố dãn to mắt nhìn người con gái đứng ngay bên, muốn giơ tay nhưng không sao nhích nổi. Dáng Mận chập chờn như xa như gần. Người cô phảng phất mùi thơm của một thứ lá mà Huê chưa nhớ ra. Hình như… một loại cây trong vườn khi còn sống mẹ Huê thường nấu để tắm gội? Phải rồi. Mùi hương nhu…
Trở lại chiếc ghế, Mận run rẩy đứng lên, suýt ngã. Không! Mận ơi! Phải vững tâm! Mận đưa hai tay gỡ xổ tóc và bắt đầu cởi khuy áo ngoài. Tấm coóc-sê nịt chặt lấy bầu ngực tròn căng, bừng bừng sức sống tuột ra. Đôi trái quả kỳ lạ vừa bóc vỏ hiện lên màu trắng hồng. Khoảng không gian nơi ấy bỗng sáng rực. Một thoáng lưỡng lự. Cô khoanh tay che ngực như sợ ai bên ngoài nhìn trộm. Trong ánh chiều hắt vào, thân thể Mận lộ ra đầy đặn, vằng vặc, nõn nà đến bất ngờ. Làn da trắng mịn, ngà ngọc. Cánh tay và cặp chân dài thon thả. Khuôn mặt xinh đẹp lạ lùng với ánh mắt trong sáng, miên man. Mái tóc buông toả ôm lấy bờ vai tròn lẳn càng tôn thêm vẻ đẹp duyên dáng, thanh tân của thiếu nữ.
Trong những tháng ngày gian khổ đương đầu với bom rơi đạn nổ, khuôn mặt xinh đẹp với làn da rám nắng và những đường cong thanh tú ẩn giấu trong bộ quân phục bạc màu… lúc này có dịp hồi lại, dịu mỏng và nở nang một cách tự nhiên trước ánh mắt người khác giới! Đứng khép chéo cặp đùi, Mận giơ một cánh tay vịn những cọng cỏ trên mái lều cho vững, rồi khẽ gọi:
– Huê ơi! Em đây!
Huê mấp máy môi, muốn gượng dậy. Điều mà trước đây Huê không hình dung ra được giờ đang hiển hiện ngay trước mắt anh. Một đoá hồng vừa thoát nụ sau khuya! Anh nhìn đăm đăm vào cơ thể Mận, muốn nâng niu đón nhận đến cháy lòng, nhưng không tài nào chìa tay ra được. Đoá hồng như cao lên phô bày trinh bạch, đượm nét u buồn. Giọng Huê rung rinh như trong cơn sốt:
– Mận tha lỗi nhé! Cảm ơn… Em đẹp quá!
Không gian nén lại. Mận lặng lẽ đứng đến nỗi quên mình đang đứng. Cô nghe rõ trái tim đập từng nhịp rộn ràng. Những giọt nước mắt lăn trên gò má rơi xuống bầu vú, ngưng lại. Không còn xấu hổ nữa. Lúc này Mận mới có phút giây tự ngắm hết vẻ đẹp của chính cơ thể mình. Lòng Mận tràn ngập niềm yêu thương. Ước gì Mận có sức mạnh phi thường làm cho anh được sống! Khi ấy đất nước thanh bình… Anh sẽ có một người vợ hiền, sẽ có những đứa con. Huê nhìn Mận đờ đẫn, tê dại, chìm đắm…
Ánh nhìn của Huê chợt rực sáng, nồng nàn, lan toả vào da thịt Mận. Khuôn mặt Huê hồng hào hẳn lên. Hai vệt nước trong trẻo từ khoé mắt rớt qua hai rẻo mai xanh. Bỗng Huê nở nụ cười đầy mãn nguyện. Nụ cười như một bông hoa đón nhận hạt sương cùng ánh nắng ban mai. Lần đầu tiên trong đời, Mận thấy nụ cười đó. Thật thanh thản.
*
* *
Nhiều đêm Mận thức chong chong đến sáng. Ch­ương, chồng chị lo lắng: Không hiểu do đâu đang vui vẻ, lại sinh ra thế này? Theo dõi thấy Mận như người lạc hồn vía, Chương bèn lấy xe máy chở Mận đi bệnh viện khám. Bác sĩ đưa cho Chương một tờ đơn kê các loại thuốc bổ cùng lời dặn: “Không có bệnh gì. Chị nhà chỉ suy nhược cơ thể. Anh nhớ động viên chị ăn uống và nghỉ ngơi thật tốt!”. Nhưng anh vẫn không yên tâm, Chương khéo léo dỗ dành:
– Tôi đưa mình đi bệnh viện Quang Hanh để kiểm tra lại sức khoẻ nhé!
Mận vội toáng lên, cự lại:
– Không! Không! Anh đi Thái Bình mời anh Xoan giúp em. Địa chỉ đây! Anh tìm đến huyện Vũ Thư… Có việc này… Đợi anh Xoan về mình sẽ hiểu!
Rồi Mận van nài:
– Anh ơi! Em không bệnh tật gì đâu…
Chương thương vợ, nóng ruột đi tìm ngay người bạn cũ của vợ mình. Sau bao nhiêu năm đồng đội cũ gặp nhau tay bắt mặt mừng, Mận khóc như đứa trẻ. Xoan ở lại chơi với vợ chồng Mận mấy ngày. Anh và Mận kể lại cho Chương nghe câu chuyện người chiến sĩ trẻ ngày ấy mà anh và Mận là người trong cuộc.
– Đấy! Đời lính của tôi và Mận từng gặp tình huống như thế! Mận đã dám hy sinh vì đồng đội. Nếu còn, Huê có lẽ cũng đồng niên cậu… -Xoan xúc động nói.
Mận nuốt tiếng sụt sịt, nhìn Chương:
– Thông cảm cho em. Anh ấy là người đầu tiên nhìn thấy thân thể em. Còn anh là người chồng em yêu quý, dâng hiến trọn lòng trinh nguyên! Hôm nay lòng em mới thấy thật nhẹ nhàng! Em muốn vợ chồng mình bốc bát hương lập một ban thờ riêng cho anh Huê, được không anh?
Chương và Xoan hí húi kẻ cưa, người bào làm xong ngay chiếc ban thờ xinh xắn. Mận ra hiệu ảnh phục chế, phóng to bức ảnh của Huê về lồng khung kính, trang trọng đặt giữa ban thờ. Chị bồi hồi thắp những nén nhang đầu tiên. Khói nhang toả lan, thơm khắp gian nhà. Nụ cười người lính trẻ còn tươi nguyên cùng ánh mắt sáng như tia nắng hắt lên…
Tác giả: Dương Phượng Toại – Thực hiện: Phương Hằng