Nước Chảy – Đức Ban

Nghe đọc truyện đêm khuya – Năm ấy, có một người đàn bà trẻ góa chồng sống vật vờ trong một ngôi nhà trống vắng, nằm nép dưới chân một ngọn núi đá, nhỏn thường mất hút trong mây. Một con suối bắt nguồn từ đâu đó trong lòng núi, lượn vòng vèo, rồi kiệt sức đổ òa xuống một bãi sỏi trắng sau làng. Tiếng nước chảy róc rách, đều đều, miệt mài một cách nín nhịn từ bao giờ và cứ kéo dài, biền biệt.
Người đàn bà vừa trải qua bao nhiêu năm, không nhớ nổi, thứ công việc chăm sóc người chồng bán thân bất toại, đơn điệu, lặp đi, lặp lại như một lập trình của số phận. Nó làm mái tóc xanh bạc trắng. Buổi sáng, thức dậy đặt bàn tay lên ngực chồng để nhận biết có còn nhịp tim. Đỡ chồng dậy đi vệ sinh. Rửa mặt, thay quần áo cho chồng. Sau đó, xuống bếp chuẩn bị buổi sáng. Thức ăn khô nhưng mềm. Người đàn bà bón cho chồng ăn trong im lặng. Đến lượt chị tắm giặt, quét dọn trong nhà, ngoài cửa. Rồi dắt cái xe đạp cọc cạch ra sân, đi đến Công ty Dược phẩm. Chị làm công việc lau chùi chai lọ thủy tinh ở đó. Ban đêm là những giấc ngủ chập chờn, những cơn giật mình, những cơn rối loạn thần kinh…
Mọi chuyện kết thúc, không lặp lại. Một sự kết thúc trong nước mắt và những tiếng thở dài. Chồng người đàn bà ấy chết. Đám tang diễn ra đầu tháng bảy, mưa sùi sụt và gió lạnh u u lẫn tiếng suối chảy trên núi đá. Những người thân thích nhà chồng cởi bỏ khăn tang phủ trắng một góc bàn thờ cạnh bức hình viền den bốn phía, rồi biến mất vào mưa. Họ vội về trước khi trời tối. Đường quê, tối trời không thể đi nổi vì những gập ghềnh và quanh co.
Tiếp đó là những ngày tạnh ráo, nhưng bầu trời vẫn lùng nhùng mây đen. Người đàn bà đứng bên cửa sổ nhìn lên núi đá. Chị thấy dòng suối trắng xóa run rẩy giữa vách núi xám và nghe tiếng nước róc rách đều đều, miệt mài… Rồi chị đi ra ngõ nhìn dọc theo con đường dẫn tới kho bao bì Công ty Dược suốt ngày lanh canh tiếng chai lọ thủy tinh va nhau. Chị đã không được trở lại đó nữa. Tháng ngày chị túc trực bên chồng thành cái lý lẽ cho người ta bắt chị thôi việc. Vườn xén đến mảnh cuối cùng để bán lấy tiền thuốc thang chi tiêu. Còn mỗi ngôi nhà nhỏ và một lối ngõ hẹp ra đường làng.
Chiều ấy có chiếc ô tô màu trắng đến đậu trước ngõ. Từ trên xe một người đi giày cao gót bước xuống. Lúc ấy, mặt trời đã khuất núi nhưng còn nắng rơi rớt. Bóng tối đã dâng lên đây đó. Người đàn bà ngồi trong nhà nhìn ra. Người khách bước chậm rải dọc lối ngõ vào sân và đứng lại. Cô ta cao ráo, khuôn mặt đẹp có đôi môi đỏ sậm. Người đàn bà uể oải đi ra cửa.
Chị là chủ nhà? Người khách hỏi, búi tóc sau gáy hếch lên.
Phải, người đàn bà nói, mắt mở to ngạc nhiên.
Vào được không?- Người khách hỏi, giọng lạnh lùng.
Mời!- Chủ nhà nói, dửng dưng.
Chủ nhà đi trước, người khách theo sau, cả hai vào nhà. Người khách ngó quanh căn phòng tuềnh toàng, rồi đi đến bên bàn thờ làm bằng một mảnh ván sơn nâu treo trên vách nứa. Đốt ba nén hương, người khách không vái lạy mà cắm nhanh lên cái lư hương sứ. Chị ta nhìn hình người đàn ông có khuôn mặt đau khổ trong cái khung ảnh viền đen một lúc.
Chủ nhà nhíu mày. Thấy lạ. Chẳng lẽ hỏi tên tuổi, quê quán. Chị lẩm bẩm. Lỗi ở trí nhớ đã trắng phớ ra của mình thì sao?
Chị không biết tôi đâu. Người khách nói. Khỏi phải lục lọi trí nhớ. Nói xong, người khách đến ngồi xuống cái ghế gỗ mộc đối diện với chủ nhà qua cái bàn trống, cũng gỗ mộc. Họ nhìn vào mắt nhau.
Vậy ra chị người ở đâu? Chủ nhà hỏi. Trông chị không giống người vùng này.
Tôi ở xa, theo chồng về đây dăm năm nay, ở rìa Thị trấn bên kia núi. Người quanh đây biết tôi không nhiều. Người khách nói và đặt cái túi xách lên bàn. Cô ta mở túi. Chủ nhà lén nhìn, thấy những cái bìa đỏ và những tờ bạc xanh. Người khách lấy từ trong túi ra một cái hộp nhỏ. Rồi mở hộp lấy một thỏi son, tô lên đôi môi đang đỏ sẫm.
Chị làm nghề gì? Chủ nhà hỏi.
Nhì nhằng, khách nói và cụp mí mắt xuống. Cô ta có đôi mắt đẹp, lông mi dài, lông mày kẻ chì.
Nhì nhằng? – Chủ nhà nhắc lại.
Tôi biết rõ về chị, người khách nói. Tôi định đến đây mấy lần rồi, nhưng lại nấn ná chờ qua lễ Chung thất. Mà bao nhiêu năm nhỉ? Là nói chồng chị nằm một chỗ ấy.
Sao chị biết tôi? Chủ nhà ngạc nhiên hỏi, bỗng có cảm giác bất an.
Có nước gì uống được không? Người khách hỏi.
Chủ nhà đứng dậy đi vào phòng trong, lát sau bưng ra một cốc nước trắng.
Mời!- Chủ nhà nói.
Khách đỡ cốc nước, nhìn vào cốc, rồi đặt xuống bàn.
Tôi biết chị qua ti vi, người khách nói. Dạo nào đấy, sau khi chồng chị mất, Truyền hình chiếu phim về chị. Tóc chị hồi ấy hình như bạc hơn cả bây giờ.
Chủ nhà đưa tay vuốt tóc, như một phản xạ.
Lâu rồi… Chủ nhà nói. Mà sao? Dính líu gì.
Phải, lâu rồi, người khách nói. Chị thành nhân vật nổi tiếng về đảm đang, chịu thương, chịu khó.
Nổi tiếng ư? Chủ nhà hỏi, một chút mỉa mai trong giọng nói và ở khóe môi.
Thế đấy? Nổi tiếng về phẩm hạnh người đàn bà Việt. Chăm sóc chồng tàn tật bao nhiêu là năm. Là phim nói thế. Tôi nhớ không nhầm chứ?
Chủ nhà không trả lời, khóe mắt bỗng cay cay. Chồng chị bị tai nạn sau đám cưới một tuần trăng. Một tai nạn oan ức. Sau đó là bao nhiêu năm ư? Gần trọn đời người. Mà vì sao chị phải ngồi nghe và trả lời về những chuyện đắng đót này kia chứ. Chị đứng dậy nói là cần phải lo bữa tối cho mình.
Tôi khâm phục chị, thế nên đến đây. Người khách uôm người lên bàn, nói.
Đủ rồi!- Chủ nhà nói, lộ vẻ bực dọc.
Chị giúp tôi được không?- Người khách hỏi.
Chủ nhà sững người, mở to mắt nhìn khách.
Giúp gì?- Chị hỏi. Khuôn mặt hằn sâu những đường nhăn .
Giúp việc nhà – Người khách nói, rành rẽ.
Chủ nhà im lặng.
Giúp tôi được không?- Người khách lại hỏi,
Nhưng việc nhà là việc gì? Chủ nhà hỏi.
Việc đơn giản, với chị thì quá nhẹ nhàng vì đã rất quen thuộc. Người khách nói. Dĩ nhiên là có tiền, nhiều tiền.
Tiền để sống, chủ nhà nói như một phản xạ. Tức là chị thuê tôi giúp làm việc cho nhà chị?
Phải rồi, người khách vồn vả nói. Làm thử, chị không thích thì thôi.
Nói rõ ra là việc gì được không? Chủ nhà dai dẳng.
Việc nhẹ nhàng, người khách nói.
Tôi chưa trả lời được. Chủ nhà nói, nghi ngờ nhìn khách.
Không sao, người khách nói. Lúc nào chị ngẫm nghĩ xong mọi nhẽ, thấy cần phải đến thì đến.
Chủ nhà không nói gì nữa. Chị nhìn ra khoảng không ngoài khung cửa đang sẫm tối dần, thấy được sự thay đổi màu sẫm tối ấy. Người khách ra về, sau khi dúi vào tay chủ nhà một mảnh giấy ghi địa chỉ của mình.
Bóng người khách khuất sau khúc ngoặt lối ngõ. Rồi tiếng máy ô tô nổ và ánh đèn pha lóa lên phía ngoài đường lớn. Lúc ấy, người đàn bà ngồi xuống bậu cửa, đưa bàn tay trái vuốt lên mái tóc bạc, chăm chú nhìn những dòng chữ ngệch ngoạc trên tờ giấy trắng nơi bàn tay phải.
Đêm ấy, người đàn bà tóc bạc thấy thăm thẳm. Trằn trọc lâu lắm mới ngủ được. Chị ngủ và mơ thấy mình đang làm vệ sinh cho chồng, lại thấy mình nghiền cháo ngô trên bếp lửa. Lửa đỏ rực, bỏng rát hai bàn tay. Chị thức giấc, mồ hôi đầm đìa, tim đập thình thịch. Trời lơ mơ sáng. Chị nhìn quanh căn phòng rộng rênh. Không lâu sau, mặt trời nhô lên phía chân trời và chim bắt đầu hót gọi nhau. Không biết làm gì, chị vơ vẩn vào, ra, rồi ngồi trên thềm nhìn mặt trời đi chậm chạp trên nền mây trắng và nghe gió thổi. Gió từ trên núi đá tràn xuống chở theo tiếng nước suối chảy đều đều, miệt mài…
Một thời gian sau, đến một ngày đầu tháng tám ấy, người đàn bà tóc bạc mở tờ giấy của cô gái môi đỏ sậm. Những con chữ đã mờ, chen chúc trong suy nghĩ của chị. Rồi chị theo những con chữ mờ ấy đi về phía bên kia núi đá. Chị dừng lại trước một cái cổng sắt sơn màu trắng ngà. Chị tự mở cửa, đẩy xe đạp dọc lối ngõ rộng, lát gạch nâu sẫm. Cuối lối ngõ là sân rộng, ba phía xếp nhiều chậu cây cảnh, không ít cành lá úa vàng. Ngôi nhà hai tầng, tường sơn màu ghi xám, lạnh, cửa gỗ màu nâu, nóng. Người đàn bà môi đỏ từ thềm cao bước xuống.
Đã đến. Mệt không? Chủ nhà hỏi.
Quen rồi, khách đáp.
Họ bước lên tiền sảnh, đi dọc theo thềm về phía cuối nhà. Chủ đi trước, khách xách cái túi du lịch màu mun theo sau, miệng túi hở hoác để lộ xệp áo quần nhiều màu. Chủ đẩy cánh cửa rồi quờ tay vào một chỗ nào đó sau cánh cửa bật công tắc. Đèn sáng, khách thấy một căn phòng rộng. Có một bộ bàn ghế mộc, một cái tủ gỗ lệch, trên tủ rũ rượi mấy bống hoa giấy cắm trong cái bình thủy tinh và một cái giường đôi. Một cửa sổ đóng kín. Chủ nhà mở tiếp cánh cửa cuối phòng và nói, đây là bếp với phòng vệ sinh, tắm giặt. Khách đặt túi lên giường rồi đến mở cánh cửa sổ. Gió lạnh thoảng qua mặt. Đêm tối lờ mờ. Đây đó có những bụi cây hình thù kỳ dị như đang chuyển dịch. Xa hơn chút nữa người khách nhìn thấy một vách đá dựng đứng.
Tiếng nước chảy… Người khách nói.
Núi đá có con suối, nhưng ở sườn núi bên kia. Chủ nhà nói.
Nhà tôi ở bên kia. Người khách nói. Lặng một lát, hỏi chị ở một mình à?
Còn chàng Bing nữa. Chủ nhà nói.
Anh ấy đi đâu? Người khách hỏi, chăm chú nhìn chủ nhà.
Ở trên bệnh viện. Chủ nhà nói, vẻ quan trọng. Chờ cô đến nữa là đón về.
Một lúc, chủ nhà ưỡn ngực, đưa một cánh tay khoát nửa vòng tròn. Cô ở đây, chủ nhà nói. Mọi thứ từ chăn màn đến đồ ăn có cả trong hai phòng này. Tự lo lấy. Tối nay, nghỉ ngơi. Nói xong, đi ra khỏi phòng.
Người khách chuồi người xuống giường. Mệt mỏi dìm chị vào giấc ngủ. Khác với những đêm đã qua, trong giấc ngủ chị không mơ.
Người khách thức dậy, ngồi trên giường một chốc rồi mở cửa, đi ra sân. Sương sớm lãng đãng, hơi lạnh. Chị đứng lại trước bậc tam cấp dẫn lên thềm cao của tiền sảnh. Những cánh cửa tầng một và tầng hai đều đóng kín. Cô chủ đã đi làm. Khoảng không trên ngôi nhà sâm sẫm, chắc vì bóng núi đá đổ xuống. Không một tiếng động. Im ắng đến rợn ngợp. Chị vội vả quay trở về phòng. Trên cánh cửa có dán một mảnh giấy nhỏ: “Tôi có việc lên Thị trấn. Cô cứ nghỉ.” Phía dưới thêm mấy chữ: “Không trừ tiền. Giúp việc khỏi lo.” Nghỉ ngơi vẫn được trả tiền, chị lẩm bẩm khi bước vào phòng vệ sinh. Rồi chị bắt đầu công việc phục vụ chính mình.
Ngày hôm đó, người giúp việc nằm trên giường duỗi dài chân tay. Hàng chục năm qua chị chưa một lần như thế. Có lúc chị xuống khỏi giường, nhìn ra cửa sổ, rồi ánh mắt chị bị hút lên vách núi đá. Chị nhìn thấy những cây thông cằn cỗi bám chơ vơ vào khe đá. Chị mở rộng cánh cửa, một luồng không khí dịu ngọt nhưng lạnh ùa vào phòng, đâu đây chị nghe tiếng nước chảy.
Quá chiều, chủ nhà về. Chị ta cho xe thẳng vào sân, biển số trắng gắn đầu xe áp sát vào bậc tam cấp. Cô ta mở cửa xe và bước xuống. Cái túi vải nặng lệch vai phải. người giúp việc đứng trong bếp nhìn ra.
Có trong nhà thì ra đây. Chủ nhà nói.
Người giúp việc đi ra, đỡ cái túi bằng cả hai tay.
Đầy thức ăn trong ấy đấy. Xếp vào tủ lạnh dùng dần. Tôi lại phải đi.
Khuya rồi còn đi nữa à? Người giúp việc hỏi.
Không phải việc của chị, chủ nhà vừa nói vừa bước lên bậc tam cấp.
Không có việc chi thì sáng mai tôi về, người giúp việc nói.
Ấy, đừng. Chủ nhà nói, rồi ngoảnh lại nhìn người giúp việc, nở một nụ cười. Đêm nay chàng Bing về, ứ việc, tha hồ làm.
Anh ấy về ? Người giúp việc hỏi, giọng vởn chút hồi hộp.
Chủ nhà không đáp. Cô ta đi lên gác. Người giúp việc nghe tiếng mở khóa rồi tiếng cánh cửa gỗ đập vào gờ tường.
Lát sau, chủ nhà đi xuống, sau khi đã thay bộ vét màu ghi bằng bộ áo váy mỏng .
Cô chủ đi, người giúp việc lí nhí chào.
Ờ, tôi đi, chủ nhà hất búi tóc trên đầu, nói.
Đứng lại một lúc giữa sân rồi người giúp việc quay vào nhà xếp đồ ăn thức uống vào các ngăn tủ lạnh. Các ngăn đều chật cứng. Từ lương khô, mì tôm, trứng, xúc xích, thịt tươi đến rau, trái cây…Đủ dùng cả tháng, người giúp việc lẩm bẩm và ngồi vào bàn ăn tối. Sau đó chị ngã xuống giường. Đang lơ mơ thì ánh đèn pha ô tô quét vào phòng, sau đó là tiếng còi, tiếng máy nổ ầm ĩ.
Cô chủ về? Người giúp việc nói một mình và đi ra sân.
Trong bóng đêm bàng bạc người giúp việc thấy cô chủ bồng một khối màu đen đang cẩn trọng bước lên bậc tam cấp. Người giúp việc tò mò đi theo.
Cưng, ngoan nào. Chủ nhà nói.
Người giúp việc nhích tới, chẳng biết sao thở hổn hển.
Bing đã về đây. Chủ nhà nói. Cô vào bếp soạn cái gì cho chàng ăn. Đói rồi phải không? Tháng trời nằm viện chứ ít đâu.
Là chàng Bing đây ư? Người giúp việc thì thào.
Đi đi. Chủ nhà gắt. Tôi bảo vào bếp. Không nghe à?
Người giúp việc vừa nhìn ánh mắt lóe sáng của cô chủ vừa đi giật lùi về phía bếp. Cô mở tủ lạnh, rồi đứng đực người. Không biết chàng Bing ấy ăn cái gì trong những thứ có trong tủ lạnh. Người giúp việc lúng túng; chưa bao giờ như vậy. Cuối cùng chị nhón một thỏi xúc xích, một hộp sữa. Chủ nhà bồng Bing vào, đứng ngay giữa bếp.
Làm thức ăn mềm cho chàng. Chủ nhà nói nói.
Bing tuột khỏi vòng tay cô chủ xuống đất. Nó cao lêu nghêu. Một vệt trắng trên cổ, kéo dài từ vai đến trán. Người giúp việc lia mắt nhìn. Nó mở cặp mắt lèm nhèm ngó quanh.
Tôi bảo cho chàng ăn đồ lỏng, chủ nhà nói. Hộp sữa ấy là được rồi. Ngày mai nấu cháo. Chàng ăn lúc năm giờ.
Người giúp việc đi ra sau lưng cô chủ, ném thỏi xúc xích vào sọt rác. Những ngón tay chị cứng đơ.
Nào ngoan. Ăn đi… ăn xong ngủ lấy một giấc…Cô soạn nhanh chỗ cho chàng ngủ. Chủ nhà nói. Kê cái đệm tôi vừa mang về lên ghế xôpha và kéo ghế vào sát giường ngủ của cô đấy.
Người giúp việc thập thững đi lên phòng. Chị bỏ tấm nệm đay lên ghế. Lát sau chủ nhà lên. Thả chàng Bing xuống đệm, rồi quỳ xuống bên cạnh, miệng nói lẩm bẩm gì đấy. Một lúc sau chủ nhà đứng dậy, nhìn xoáy vào mặt người giúp việc vẻ thăm dò. Người giúp việc cúi đầu, mở mắt rồi nhắm mắt, ý nghĩ chen lấn trong đầu đau nhức. Chị cảm thấy buồn và tủi.
Bing đang mệt, chắc là đêm sẽ có nhiều đòi hỏi. Nên không được ngủ say đấy. Chủ nhà nói. Rồi cô ta bỏ ra khỏi phòng
Vâng, vâng … Người giúp việc nói, ngơ ngẩn.
Một lúc sau chị đi vào nhà bếp, xả vòi nước, vục nước liên tiếp lên mặt. Sau đó, chị lên giường, ngồi bó gối. Mạch máu giật nóng rẫy hai bên thái dương. Thế cho đến lúc ánh ban mai ùa vào phòng. Chị vẫn ngồi bó gối trên giường, nhìn ra ngoài cửa sổ, lên ngọn núi dốc đứng, đỉnh chìm trong sương mù cho dù lúc đó là tháng tám.
Sáng hôm đó, tâm trí mờ mịt, người giúp việc mở cửa phòng đúng lúc chủ nhà xuất hiện.
Chàng Bing ngon giấc không? Cô ta hỏi và cúi xuống chàng Bing, lúc ấy đang thiu thiu ngủ.
Người giúp việc không trả lời.
Tôi đi xa mấy ngày, chủ nhà nói. Mọi việc cô tự lo, quan trọng nhất là chăm sóc Bing. Giao chàng cho cô chăm nom là tôi yên tâm. Tôi thuê cô vì việc ấy. Tôi không phải dặn dò chi thêm. Cô từng có thâm niên chăm sóc chồng. Mấy năm nhỉ?…. Nhận ra sự không tế nhị của mình, cô ta im bặt.
Cô đi đi. Người giúp việc nói một cách khó nhọc. Và thấy tức thở. Chị ôm ngực đi xuống nhà bếp. Ở đó chị ngồi thụp xuống, bật khóc. Nước mắt chảy ròng. Hôm chồng chết nước mắt chị không chảy nhiều thế.
Người giúp việc ngồi khóc trong phòng cho đến khi nghe tiếng xe ô tô rồ máy. Đúng lúc đó có tiếng kêu ăng ẳng phía trên phòng ngủ. Ngày ấy, cũng một con chó. Một con chó màu vàng, có vệt trắng trên cổ, đột ngột chạy ngang qua trước xe vợ chồng chị…
Trời ơi, định mệnh. Người đàn bà kêu lên, tiếng kêu nấc nghẹn.
Sau đó chị lên phòng ngủ, đặt bàn tay lên ngực con chó, đột ngột như một phản xạ Hơi thở nó mạnh nhưng nhịp không đều. Nó mở đôi mắt trắng dã nhìn người đàn bà vẻ giận dữ. Người đàn bà túm lấy vòng vải lụa đỏ nơi cổ nó. Mặt chị tái nhợt. Môi chị run lên. Con chó giãy giụa, rên ư ử.
Đợi đấy, người đàn bà nói và quay ngưởi.
Đột nhiên một cú rùng mình ập xuống mặt đất. Một tiếng ì ầm làm rung chuyển vách núi ngoài cửa sổ. Không biết từ đâu đến nhưng đang lớn dần. Người đàn bà tóc bạc cảm thấy mặt đất đang chuyển động dưới đôi dép nhựa mỏng của mình. Chị đi nhanh đến bên cửa sổ. Chớp lóe lên khắp nơi và sấm nổ ầm ầm. Nước từ trên đỉnh núi xối xả, ầm ào tràn xuống, bọt sủi tung trên những mỏm đá lởm chởm. Chị mở cửa đi ra sân, dưới mưa. Chị phăm phăm bước. Một cái gì mới nhập vào chị. Tất cả chen chúc trong tâm trí chị. Cơn cuồng phong. Người chị gái nhiễm chất độc da cam. Người chồng hấp hối. Đôi mắt chó trắng dã. Dòng suối chảy trên vách đá. ..Quá khứ dâng lên như những lưỡi lửa nóng bỏng. Chị đi qua khúc đường vòng dưới chân núi đá. Khoảng nữa là đến Thị trấn, qua bến xe có cửa hàng bán thuốc.
Người đàn bà thấy mình bước vào quầy bán thuốc./.
Tác giả: Đức Bạn – Thực hiện: Hùng Sơn